Интернационален тим астрономи ја опсервирал најстарата спирална галаксија досега откриена, која се формирала кога Универзумот бил стар 2.6 милијарди години, односно една петтина од неговата сегашна старост.
Таа е позната под името A1689B11 и е втората опсервирана спирална галаксија која се наоѓа на повеќе од 10 милијарди години далечина од Земјата.
Оваа галаксија формира ѕвезди 20 пати побрзо отколку денешните галаксии – подеднакво брзо како останатите млади галаксии со слична маса во раниот универзум. Но, за разлика од другите галаксии во истата епоха, A1689B11 има многу студен и тенок диск, кој ротира мирно со многу малку турбуленции, а овој вид на спирална галаксија не е забележан никогаш во оваа рана епоха на универзумот.
Се верува дека галаксиите се формирале во гравитационата простор-време депресија креирана од темната материја. Водородниот гас се движел во нив првите неколку милиони години по Биг Бенг-от, а од него се создале ѕвездите и супермасивните црни дупи.
Во период од неколку милијарди години, овие прото-галаксии станале спирални, иако точната секвенца на случувања сè уште не е јасна.
Спиралните галаксии се исклучително ретки во раниот универзум, а ова откритие ја отвора вратата во истражувањето на начинот со кој галаксиите транзиционирале од хаотични турбулентни дискови до мирни, тенки дискови како нашата галаксија т.е Млечниот Пат.
Кога телескопите како Џејмс Веб вселенскиот телескоп ќе бидат активни за неколку години, ќе можеме овие објекти да ги гледаме во поголем број и повеќе детали.